Phương Pháp Can Thiệp Sớm Trẻ Tự Kỷ
Tự kỷ hay gặp ở trẻ em và việc phát hiện cũng như can thiệp sớm có thể giúp trẻ tự kỷ trở về cuộc sống bình thường.
Tự kỷ là một trong những hội chứng rối loạn phát triển ở trẻ em, ảnh hưởng đến nhiều mặt phát triển của trẻ nhưng chủ yếu là: Khiếm khuyết về tương tác xã hội, khiếm khuyết về giao tiếp (không lời và lời nói) và có những hành vi bất thường.
Khi thấy trẻ có những biểu hiện bất thường như chậm nói, hoặc biết nói rồi ngừng hẳn; chỉ thích chơi một mình; không cười, không tiếp xúc bằng mắt với bố mẹ hay người đối diện; quá say mê một thứ đồ vật nào đó; có những hành vi lặp đi lặp lại, rất thích sắp xếp đồ vật theo thứ tự, ngăn nắp một cách kỳ lạ và có biểu hiện hung hăng khi thứ tự đó bị xáo trộn… thì phần lớn các bậc cha mẹ có thể đã nghĩ đến khả năng con bị tự kỷ. Tuy nhiên, do mặc cảm hoặc sĩ diện nên phụ huynh lại giấu bệnh của con, bất hợp tác với bác sĩ, hoặc khi biết con bị tự kỷ thì rơi vào tình trạng chán nản, buông xuôi… khiến bệnh của trẻ ngày càng nặng.
Những biểu hiện của chứng tự kỷ khá đa dạng và có mức độ khác nhau, do vậy có những trẻ bị mắc bệnh thể nhẹ thường được phát hiện muộn khi đang học tiểu học. Ngược lại có những trẻ bị nặng, thể điển hình có thể được cha mẹ phát hiện đưa đi khám và can thiệp sớm trẻ tự kỷ từ lúc 12-18 tháng tuổi.
“Cuộc chiến” với căn bệnh tự kỷ thường kéo dài và rất gian nan nên việc can thiệp sớm trẻ tự kỷ là rất quan trọng vì phát hiện càng sớm thì việc can thiệp, khắc phục sẽ có kết quả cao hơn, trẻ càng có nhiều cơ hội hòa nhập với cộng đồng, tự lập trong cuộc sống.
Đối với trẻ từ 18 - 36 tháng tuổi, nếu được phát hiện và can thiệp sớm điều trị bởi các chuyên gia thì có khoảng 30% khả năng trẻ sẽ trở lại bình thường, có thể hòa nhập trở lại với cộng đồng. Quá độ tuổi này, việc can thiệp sẽ gặp khó khăn và mất nhiều thời gian hơn.
Việc phát hiện và can thiệp sớm cho trẻ mắc bệnh tự kỷ là rất quan trọng. Ảnh minh họa.
Trên thực tế, mỗi một trẻ tự kỷ sẽ có các biểu hiện khác nhau, vì vậy, không có phương pháp can thiệp sớm điều trị chuẩn cho tất cả các trường hợp. Các bậc cha mẹ có thể lựa chọn những phương pháp điều trị sau đây để áp dụng phù hợp cho con mình.
- Phương pháp y học: Thuốc có tác dụng kiểm soát đựơc những biểu hiện của trẻ tự kỷ. Việc cung cấp đầy đủ các vitamin cần thiết cũng như cân bằng chế độ ăn sẽ giúp trẻ giảm được các chấn động ở hệ thống thần kinh. Bên cạnh đó các thuốc chống suy nhược và thuốc bổ thần kinh cũng giúp trẻ ổn định hơn.
- Liệu pháp giao tiếp: Liệu pháp về giao tiếp sẽ giúp trẻ có những sáng tạo trong việc sử dụng ngôn ngữ, hạn chế giao tiếp bằng những hình thức phi ngôn ngữ khác. Khuyến khích và động viên trẻ giao tiếp sẽ giúp trẻ tương tác được với xã hội, vượt qua những rào cản về tình cảm, tâm lý trong giao tiếp. Những câu chuyện về xã hội sẽ giúp trẻ hiểu được những sự việc đang diễn ra ngoài xã hội, phát triển cảm nhận, cảm giác và bộc lộ ý kiến của mình. Vì vậy, khi có trẻ tự kỷ, các bậc phụ huynh nên dành nhiều thời gian và kiên nhẫn nói chuyện với con. Khi cha mẹ gần gũi, trò chuyện, trẻ sẽ quên và mất dần suy nghĩ ngại ngùng, sợ sệt trong giao tiếp.
- Liệu pháp hành vi: Liệu pháp hành vi giúp can thiệp sớm trẻ tự kỷ giảm các hành động bắt chước, những hành vi không phù hợp hoặc gây gổ ở trẻ. Liệu pháp này được áp dụng dựa trên niềm tin rằng sẽ phá vỡ một vài thói quen nào đó bằng cách xây dựng những thói quen mới. Cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ xử lý một vài hành vi điển hình nào đó, thường xuyên động viên và khen thưởng mỗi khi chúng có những biểu hiện tốt.
Tùy theo sự biểu hiện của tự kỷ ở trẻ mà có cách điều trị khác nhau. Hiện nay, cách điều trị hữu hiệu đối với các trẻ mắc bệnh tự kỷ được cho là liệu pháp điều trị bệnh bằng tâm lí:
- Thiết lập và giúp trẻ hướng tới sự phát triển tâm lí và nhân cách cá nhân theo đúng như khung tâm lí của trẻ bình thường.
- Giúp trẻ tiếp xúc, giao tiếp, thiết lập mối quan hệ với những người xung quanh, thiết lập mối quan hệ, tình cảm với những người xung quanh như ông bà, cha mẹ, thầy cô, bạn bè…
- Dạy trẻ cách nói chuyện, phát triển ngôn ngữ phù hợp với khả năng của trẻ.
- Tập cho trẻ có ý thức về bản thân và tự khẳng định bản thân.
Điều trị bệnh ở những trẻ được chẩn đoán là mắc bệnh tự kỷ là một giai đoạn khó khăn, khiến phụ huynh và cả trẻ em cảm thấy bất an, lo lắng. Việc phát hiện sớm bệnh và có những can thiệp sớm trẻ tự kỷ hữu dụng có thể giúp trẻ tự kỷ phát triển chức năng tốt hơn và cải thiện được cuộc sống của chúng.
Trường dạy trẻ tự kỷ chuyên biệt Ánh Sao nhận can thiệp sớm trẻ tự kỷ bán trú cho các bé từ 18 tháng đến 6 tuổi và giáo dục chuyên biệt cho trẻ từ 7 đến 18 tuổi. Tổ chức các hoạt động can thiệp sớm và giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỉ, AD/HD, KTTT nhằm giúp trẻ phát triển hết tiềm năng của mình để sớm hòa nhập cộng đồng.